Tiểu sử
Xuân Hinh sinh ra và lớn lên tại thôn Yên Việt, xã Đông Cứu, huyện Gia Lương, tỉnh Bắc Ninh (nay là thôn Yên Việt, xã Đông Cứu, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh). Bố ông làm giáo viên và mẹ là nội trợ. Hiện nay, ông sống cùng gia đình tại Hà Nội.
Xuân Hinh lớn lên trong một gia đình nghèo với 7 anh chị em, nên tuổi thơ của ông rất khó khăn. Năm 17 tuổi, khi đang học ở trường, chứng kiến sự vất vả của mẹ, ông đã quyết định làm mọi công việc để giúp đỡ gia đình. Từ làm thuê làm mướn đến buôn bán, ông không ngại làm những công việc khó khăn nhất.
Sự nghiệp
Vào năm 1977, khi còn học phổ thông, Xuân Hinh đã trúng tuyển vào Đoàn Dân ca Quan họ Bắc Ninh và gắn bó với Đoàn này trong hơn 6 năm. Năm 1983, ông chuyển hướng sang nghệ thuật Chèo và đăng ký thi vào Trường Đại học Sân khấu và Điện ảnh Hà Nội, nơi ông đã trúng tuyển. Tại trường, ông học cùng các nghệ sĩ nổi tiếng như NSND Quốc Trượng và NSND Hồng Ngát. Sau khi tốt nghiệp, Xuân Hinh được giữ lại trường làm giảng viên nhưng sau một năm, ông quyết định xin nghỉ và chuyển về Nhà hát Chèo Hà Nội để tiếp tục sự nghiệp nghệ thuật.
Xuân Hinh từng chia sẻ rằng NSND Mạnh Tuấn, Đạo diễn Doãn Hoàng Giang và Đạo diễn Lê Hùng là những người thầy quan trọng trong sự nghiệp của ông. Những người này đã giúp ông phát triển vai hề chèo và tạo ra các tiểu phẩm hài nổi tiếng. Năm 1988, Xuân Hinh tham gia diễn vai hề Cu Sứt tại Festival Cười và nhận được sự khen ngợi nồng nhiệt từ khán giả.
Năm 2016, ông tổ chức liveshow "Xuân Hinh - Kẻ chọc cười dân dã" để kỷ niệm 40 năm làm nghề. Ngoài việc diễn xuất, Xuân Hinh còn nghiên cứu và phát triển các nghệ thuật dân tộc như Chầu Văn, chèo cổ, quan họ và hề chèo. Năm 2025, ông thu hút sự chú ý với màn đọc rap trong MV Bắc Bling, kết hợp âm nhạc hiện đại và yếu tố truyền thống của Bắc Ninh. MV này nhanh chóng đứng đầu Top 1 Trending YouTube tại Việt Nam và nhận được sự khen ngợi từ khán giả cũng như giới phê bình.
Gia đình
Xuân Hinh kết hôn với bà Nguyễn Phương Lan, người Hà Nội, sau khi quen nhau từ năm 1993 và cưới vào đầu năm 1995. Trước khi kết hôn, bà làm kế toán nhưng sau đó nghỉ việc để chăm lo gia đình.
Vào cuối năm 1995, vợ ông sinh con gái đầu lòng tên Bảo Linh, người đã nhận học bổng du học Mỹ từ năm lớp 11. Con gái ông hiện đã kết hôn. Con trai thứ hai của ông tên là Xuân Quang. Cả hai con của ông đều học rất giỏi.
Ông còn có một người em trai tên Xuân Nghĩa, hiện là nghệ sĩ chèo tại Nhà hát Chèo Quân đội, mang hàm Trung tá. Tuy nhiên, cuộc sống tình cảm của Xuân Nghĩa gặp nhiều khó khăn, trái ngược với cuộc sống hôn nhân hạnh phúc của Xuân Hinh.
