Lại Văn Sâm

Sự nghiệp

Từ năm 1975 đến năm 1981, Lại Văn Sâm học tại Đại học Tổng hợp Tashkent, Liên Xô chuyên ngành ngôn ngữ Hindi chứ không phải chuyên ngành báo chí. Sau đó, ông quyết định về Việt Nam lập nghiệp nhưng gặp không ít khó khăn khi tìm kiếm công việc phù hợp. Ông từng phải quay trở lại Nga để lao động xuất khẩu, làm phiên dịch nhưng sau cùng ông vẫn chọn về nước.

1987-2021: Hình thành và phát triển

Sau khi về nước năm 1987, ông phụ bán hàng cho mẹ vợ ở chợ Đồng Xuân, Hà Nội. Cuối năm 1987, ông đến thử việc tại VTV và làm biên dịch viên cho các bản tin thể thao của Liên Xô sang tiếng Việt, rồi được giao nhiệm vụ phụ trách biên tập và bình luận các chương trình thể thao của Liên Xô và thế giới hàng tuần. Đến đầu năm 1988, ông dừng làm việc tại đài truyền hình và quay về công việc cũ ở chợ Đồng Xuân.^[2]

Tháng 6 năm 1988, ông trở lại làm việc tại Đài Truyền hình Việt Nam đúng vào thời điểm Giải vô địch bóng đá châu Âu diễn ra tại Đức, vì lúc này VTV cần người để tường thuật, tổng kết các sự kiện. Trong thời gian này, điều kiện cơ sở vật chất của VTV đang còn thiếu thốn, các chương trình bình luận bóng đá thường chỉ là chương trình phát lại, công việc bình luận cũng khá vất vả vì thiếu nhân sự. Cũng trong năm đó, ông cùng Trần Tiến Đức, Vũ Huy Hùng được giao nhiệm vụ tường thuật trực tiếp các trận đấu của Thế vận hội Mùa hè 1988 tại Seoul, đó cũng là năm đầu tiên VTV tường thuật trực tiếp một sự kiện thể thao của thế giới. Khi ấy, việc tiếp cận thông tin về các đội bóng đá để tường thuật còn rất khó khăn, hầu như bình luận viên không có thông tin gì trước trận đấu về những đội tham gia.^[3] Năm 1990, ông ngưng việc bình luận thể thao để chuyển sang dẫn dắt chương trình V.K.T.^[4]

Năm 1992, Lại Văn Sâm ngừng công việc bình luận thể thao vì bận bịu trong vai trò quản lý, dù vậy ông vẫn dành thời gian cho niềm đam mê thể thao của mình. Những lần cổ vũ cho đội tuyển Việt Nam tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á, ông cũng vẽ lên mặt những lá cờ, cũng hò reo hết mình và hòa vào không khí sôi động của khán đài^[5]. Ông còn là một người hâm mộ của câu lạc bộ Anh Liverpool.

Năm 1995, ông quyết định kết thúc chương trình V.K.T và chuyển hướng sang chuẩn bị cho ra một chương trình mới - SV 96.^[6] Năm 1996, ông cùng những người làm trong đội chuẩn bị lên sóng kênh VTV3 trong 1 tháng. Ngày 31 tháng 3 năm ấy, VTV3 chính thức lên sóng.

Từ ngày 1 tháng 7 năm 2017, ông chính thức nghỉ hưu tại Đài Truyền hình Việt Nam^[7], nhưng ông vẫn dẫn một số chương trình của VTV như Ai là triệu phú, Mặt trời bé con (VTV3) và Lễ trao giải VTV Awards - Điểm hẹn 2017 (VTV1) cho đến hết năm 2017.

Từ năm 2018 đến nay, Lại Văn Sâm đã và đang tham gia dẫn một số chương trình truyền hình thực tế, như Quý ông đại chiến, Ký ức vui vẻ, Cơ hội cho ai... Tần suất xuất hiện được nhiều khán giả đánh giá nhiều hơn cả thời điểm ông còn đương chức ở VTV. Bản thân nhà báo gạo cội cũng thừa nhận ông đắt show hơn sau khi về hưu.^[8]

2021-2022: Tạm dừng hoạt động và nghỉ hưu vì lý do cá nhân

Từ tháng 5 năm 2021, sau khi làm MC trong tập cuối của chương trình Ký ức vui vẻ, Lại Văn Sâm tuyên bố tạm thời ngừng hoạt động và nghỉ hưu.Từ lúc đó, ông dành thời gian tập trung chăm sóc cho gia đình và ít hoạt động trên Facebook.

2022-nay: Trở lại và thành công mới

Từ tháng 7 năm 2022, sau 1 năm vắng bóng trên truyền hình, Lại Văn Sâm đã chính thức quay trở lại với vai trò làm giám khảo của cuộc thi Khoảnh khắc gia đình trong chương trình Cuộc sống tươi đẹp. Đây là lần đầu tiên mà ông quay trở lại Đài Truyền hình Việt Nam với chức vụ mới kể từ sau 5 năm nghỉ hưu tại VTV. Từ tháng 5 năm 2023, Lại Văn Sâm đã chính thức quay trở lại với vai trò làm MC. Kể từ đây, ông chỉ dẫn các chương trình của VTV và một số chương trình truyền hình thực tế.

Các chương trình đã tham gia

Lưu ý: In đậm chỉ ra chương trình Lại Văn Sâm tham gia sau khi nghỉ hưu.

Dẫn chương trình

SV 96 và SV 2000 - VTV3
Trí tuệ Việt Nam - VTV3
Nhân tài đất Việt - VTV1
Trò chơi thi đấu liên tỉnh - VTV3
Khách của VTV3 - VTV3
Đấu trí - VTV3
Chiếc nón kỳ diệu - VTV3
Trò chơi âm nhạc - VTV3
Bài hát Việt - VTV3
Đêm cuối năm - Cây lộc vừng - VTV
Phóng sự: Côn Đảo ngày trở về - VTV1
Hãy chọn giá đúng - VTV3
Cầu truyền hình: Hà Nội - Moscow Bài ca chiến thắng - VTV3 và VTV4
Cầu truyền hình: Hành trình theo chân Bác - VTV1
Ai là triệu phú - VTV3
Ai là triệu phú - Ghế nóng - VTV3
Chúng tôi là chiến sĩ - VTV3
Không giới hạn - Sasuke Việt Nam - VTV3
12 con giáp - VTV3
Giai điệu tự hào - VTV1
Gala Điều ước thứ 7 - VTV3
Mặt trời bé con - VTV3
VTV Awards - VTV1
Quý ông đại chiến - VTV3
Vietnam IQ - K+
Ký ức vui vẻ - VTV3
Gặp nhau cuối năm - Xuân Phát Tài 9 - VTC
Sao Mai - VTV1
Cơ hội cho ai - VTV3
Sống ở mỏ - VTV3
Phóng sự: Bí ẩn cung đình triều Nguyễn - VTV8
Cả nước chung tay vì người nghèo - VTV1
Cà phê sáng với VTV3 - VTV3
Cà phê sáng - VTV3

Giám khảo

SV 2012, SV 2016 và SV 2020 - VTV3
Siêu trí tuệ Việt Nam - HTV2
Chuyên gia Ngoại Hạng nhí - K+
Khoảnh khắc gia đình (một phần trong chương trình Cuộc sống tươi đẹp) - VTV3

Dẫn chương trình sự kiện

Hoa hậu Toàn quốc Báo Tiền Phong 1998 VTV

Khách mời

Có hẹn cùng thanh xuân - VTV3

Giải thưởng

Ngày 5 tháng 10 năm 2008, Lại Văn Sâm được nhận giải thưởng "Người dẫn chương trình gameshow được yêu thích nhất" của Đài Truyền hình Việt Nam theo kết quả của cuộc bầu chọn do Tạp chí Truyền hình tổ chức.
Năm 2017, Lại Văn Sâm được nhận Huân chương Lao động hạng nhất.^[9]

Sự cố

Năm 2010, tại Đại hội Điện ảnh Việt Nam quốc tế, Lại Văn Sâm đã dịch sai phần tiếng Anh những gì mà Ngô Ngạn Tổ nói.^[10]^[11]

Gia đình

Lại Văn Sâm có con trai là đạo diễn Lại Bắc Hải Đăng, hiện đang là Phó trưởng Ban Sản xuất các chương trình Giải trí (VTV3), Đài Truyền hình Việt Nam. Trước khi giữ chức vụ như hiện tại, con trai của nhà báo từng giữ chức Phó giám đốc Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh (VTV9).^[12]^[13]